Komt de tweede coronagolf er? En als die golf komt, wat zijn dan de lessons learned na de eerste uitbraak? Hans Schoo, lid Raad van Bestuur van Rijnstate, deelt in zijn blog hoe hij de eerste uitbraak heeft beleefd en hoe hij zich voorbereidt op een mogelijke tweede golf.
Intense periode
De uitbraak van de Coronacrisis zorgde voor een intensieve periode. Ziekenhuizen hebben alle zeilen bijgezet om de COVID-19-zorg in goede banen te leiden. Dat in een periode waar er nog vrij weinig van het virus bekend was. Na de eerste klap keerde de rust ogenschijnlijk terug, maar schijn bedriegt. Iedereen die in de eerste maanden zo hard heeft gewerkt, moest direct door met het – waar relevant – heropstarten van de reguliere zorg en om gemiste zorg in te halen.
In Rijnstate hebben we meer dan vierhonderd coronapatiënten verzorgd. We vergeleken de situatie wel met het lopen van een marathon van onbekende lengte. Omdat de uitbraak in Brabant begon, hadden wij in Gelderland iets meer tijd om de reguliere zorg af te schalen en ons voor te bereiden op de komst van veel ernstig zieke patiënten. We hebben het aantal IC-bedden in recordtijd uitgebreid van 12 naar 28, richtten een crisisorganisatie in met een beleidsteam en operationele teams en faciliteerden psychosociale ondersteuning voor onze medewerkers. De omvang van de crisisorganisatie en het langdurig in deze situatie werken, was ook voor ons nieuw. De wekenlange behandeling van patienten en de forse maar ongewisse toestroom van patienten hadden we nog nooit bij de hand gehad.
Informatietechnologie
Digitalisering heeft beslist aan kracht gewonnen tijdens de crisis. Het razendsnel uitbreiden van IC-capaciteit, het beschikbaar hebben van middelen om artsen die in isolatie-kamers werken met collega's te kunnen laten communiceren, moesten in korte tijd worden gerealiseerd. En op sommige terreinen was er geen keus: het was zorgverlenen op afstand of geen zorg verlenen.
De Coronacrisis raakt de hele samenleving, dus ook onze leveranciers. Het goed samenwerken is altijd van belang en in situaties als deze helemaal. We hebben met onze EPD-leverancier ChipSoft snel kunnen schakelen in deze tijd. Soms omdat onze wensen versneld werden gerealiseerd. Soms ook omdat ChipSoft zelf het initiatief nam om functionaliteit beschikbaar te stellen, waardoor we eerder – voor de crisis – gemaakte strategische keuzes versneld konden doorvoeren en daardoor minder gedwongen waren om snel tijdelijke keuzes te maken met het risico er later spijt van te krijgen. Denk aan videobellen, Zorgplatform. Eerst oplossen, dan verder praten. Het betekent in ieder geval dat we voor een eventuele tweede golf beter digitaal toegerust zijn, zonder af te doen aan onze digitale strategie. We moeten deze wel herschrijven, want realisatie kan en gaat dus deels sneller dan bij de formulering ervan was voorzien.
Landelijk is gewerkt met digitale systemen voor informatie-uitwisseling. Ik denk dat we met elkaar veel hebben geleerd over de problematiek daarvan. Welke verantwoordelijkheid hebben bestuurders? Welke impact heeft het op onze werkprocessen? Hoe hebben we de governance van gegevens geregeld met elkaar? En welke technologieën gebruiken we?
De crisis heeft ook laten zien dat digitale hulpmiddelen - denk aan videoconsultatie, digitale vragenlijsten, monitoring op afstand - een rol hebben in onze zorgprocessen. Mede door gerichte keuzes in de afgelopen jaren konden we nu snel innoveren. Het is interessant om nu scherp te blijven en deze ervaring naar de toekomst mee te nemen.
Logistieke uitdaging
Nu we in rustiger vaarwater lijken te zitten ten aanzien van COVID-19, moeten we ons meer focussen op reguliere zorg, binnen de maatregelen die nu gelden. Het opstarten daarvan blijkt namelijk beduidend complexer dan het afschalen. Vanwege besmettingsgevaar kunnen we niet iedereen toegang verlenen tot het ziekenhuis. Dat stelt ons voor enorme logistieke uitdagingen. Want hoe garandeer je 1,5 meter afstand tussen mensen in de wachtkamer voor een prikpoli, om maar een voorbeeld te noemen? Zo zijn er tientallen, zo niet honderden situaties en settings waar we continu over nadenken. Op dit moment is alles ingericht conform de richtlijnen, maar ik verwacht dat we bijvoorbeeld uit ons EPD beschikbaarheid van data en stuurinformatie beter inzetten en met strategisch capaciteitsmanagement winst kunnen behalen. Meten is weten.
Lessons learned en tweede golf
Laten we hopen dat er geen tweede golf komt, maar als deze komt, is Rijnstate voorbereid en gaan wij natuurlijk voor de beste zorg voor onze patiënten. We richten onze pijlen op een betere balans tussen coronazorg en reguliere zorg. En we blijven zeker óók focus houden op het leveren van acute zorg.
