Kees Donker bouwde de afgelopen jaren binnen het vakgebied zorg-ICT een schat aan ervaring en een groot netwerk op. Dat was reden voor branchevereniging OIZ (waarvan ook ChipSoft lid is) om de 62-jarige Rotterdammer per 1 november 2013 aan te stellen als directeur. Donker ziet het als belangrijke taak om de verschillende partijen binnen de zorgketen dichter bij elkaar te brengen. In gesprek met Mediair vertelt de OIZ-directeur onder meer op welke manier de industrie de zorg beter en betaalbaarder kan maken.
Hoe ziet de zorgwereld eruit als ICT optimaal wordt ingezet?
Dan is medische patiëntinformatie inzichtelijk voor álle behandelaars, van apothekers en huisartsen tot medewerkers in klinieken en ziekenhuizen. Niet alleen werken al deze instellingen dan vanuit één EPD, ook alle apparatuur zoals vocht- en bloedwaardemeters of operatierobots communiceert direct met één centraal elektronisch patiëntendossier.
Is dat een realistisch toekomstbeeld?
Absoluut. Technisch gezien is deze optimale informatie-uitwisseling al mogelijk. Het ontbreekt momenteel echter op veel gebieden nog aan goede gegevensstandaarden en de juiste benaderingswijze. Vooral naar privacy en technologische investeringen wordt vaak te negatief gekeken. Maar de benodigde denkomslag komt niet van de ene op de andere dag tot stand.
Gaat de inzet van zorg-ICT wel écht veranderen?
Dat is onontkoombaar. De zorg moét efficiënter, flexibeler en goedkoper en technologie kan daaraan een enorme bijdrage leveren. Daarnaast internationaliseert de zorgmarkt verder en verder, Nederlandse ziekenhuizen moeten op ICT-gebied continu innoveren om goed te kunnen blijven samenwerken met buitenlandse zorginstellingen. Maar de belangrijkste reden is dat betere ICT levens kan redden.
Levens redden?
Voor een optimale behandeling is optimale informatie nodig. Als ik als Rotterdammer in Friesland een ongeluk krijg en in kritieke toestand word opgenomen in een ziekenhuis, moeten ze daar direct over al mijn relevante patiëntgegevens kunnen beschikken. Maar het kan ook zijn dat de benodigde specialist in het Friese ziekenhuis niet beschikbaar is: dan moet meteen inzichtelijk zijn welke arts in Nederland de operatie wél direct kan uitvoeren.
Mogen we wel verwachten dat zorginstellingen blijven investeren in technologische vooruitgang in een tijd waarin ze met krimpende budgetten steeds meer moeten doen?
Dit is juist hét moment om daarin te investeren. Innoveren is noodzakelijk om te voorkomen dat zorg nog duurder wordt. Nieuwe technologieën en moderne informatiesystemen verdienen zichzelf snel weer terug. Denk aan kortere wachttijden en minder liguren, kortom: efficiëntere zorg.
Waarom gebeurt het dan nauwelijks?
De belangrijkste oorzaak is dat de zorg versnipperd opereert. De betrokken partijen, zoals overheden, softwareleveranciers, zorginstellingen, kennisinstituten en zorgverzekeraars, werken te weinig samen. Overheden en ziekenhuizen weten daardoor bijvoorbeeld lang niet altijd hoeveel en op welke manier de industrie kan bijdragen aan betere zorg en lagere zorgkosten. We vertegenwoordigen 80 procent van de ICT-markt en zien het als onze taak om de technologische kansen met meer herrie kenbaar te maken en de ketensamenwerking op gang te helpen. Het is zonde hoeveel kansen onbenut worden gelaten.
Kunt u een voorbeeld geven?
Neem Nictiz, de organisatie die door de overheid in het leven is geroepen om tot betere standaarden in de zorg-ICT te komen. Om tot praktische en succesvolle standaarden te kunnen komen, is het van groot belang dat wij hierover namens de ICT-leveranciers meepraten. Zo zullen we ons in meer discussies nadrukkelijker laten gelden.
Wat kunnen ICT-leveranciers zelf bijdragen?
De dialoog aangaan met aanpalende bedrijven. Denk bij een bedrijf dat slimme bloedmeters of operatierobots ontwikkelt niet dat het ver van het ZIS (ziekenhuisinformatiesysteem, red) af staat, maar zoek elkaar op. Het is voor iedereen interessant als zo’n operatierobot of slimme bloedmeter direct contact maakt met het EPD. Hoe eerder dit soort partijen met elkaar om tafel zitten, hoe meer zij elkaar kunnen versterken.
Is ‘meer samenwerken’ ook dé manier om te komen tot één centraal EPD?
Deels, omdat het noodzakelijk is om gezamenlijk standaarden te ontwikkelen waarmee alle systemen kunnen communiceren. Maar helaas vormt de privacy-angst ook een belemmering, waardoor onder meer het landelijk EPD nog niet van de grond is gekomen. Doodzonde. Mensen zijn toch ook niet bang om via internet te bankieren? Medische gegevens kunnen net zo veilig worden afgeschermd. Over dit soort onderwerpen hebben we ook regelmatig contact met de overheid. Denemarken is op dit gebied een mooi voorbeeld. Rond de eeuwwisseling werd daar een landelijk EPD ingevoerd dat inmiddels al ruim 10 jaar geweldig functioneert. Een extra bewijs dat het in Nederland ook moet kunnen. Want zoals eerder gezegd: de techniek is er helemaal klaar voor.
